“Als het niet eindigt, dan gaat het alleen maar door.” Ik verkeer graag in kringen van mensen met allerlei psychiatrische uitdagingen. Je vangt er ontelbare en unieke quotes. En je hebt altijd betekenisvolle gesprekken. Die gaan ergens over. De vraag wie hier nu eigenlijk gek is, is dus een terechte vraag. Want goedbeschouwd zijn we het zo’n beetje allemaal. Dat zou geen vreemde conclusie moeten zijn als je elke dag de krant openslaat. We maken er een potje van. Daarbij, het is door onderzoek aangetoond dat 1 op de 4 mensen iemand kent met wie het in mentaal opzicht niet goed gaat. Dus waarom mensen überhaupt stigmatiseren is mij een raadsel.
Ik ga er het internet niet voor raadplegen, want ik kan met een zekere mate van waarschijnlijkheid stellen dat heel veel op de zoveel andere mensen weer aan zoveel andere ziektes leiden. Ook ik steek mijn kop bewust in het zand. Het kan ons allemaal overkomen. Ik wil niet weten wat mij allemaal ten deel kan vallen. De waarheid is maar moeilijk 24/7 te verdragen. Als we dat aan zouden kunnen, dan bieden we alle vluchtelingen van de wereld een huis, een baan en een veilige haven. Grenzen bestaan niet. Die zijn door mensen bedacht. Net als geld, bureaucratie en managers.
Ik vind het leven allengs makkelijker te doorgronden. The coming of age. “We are all aliens of exceptional ability.”
Praten over ervaringsdeskundigheid is in de mode en gelukkig salonfähig. Er worden door het hele land steeds meer ervaringen gedeeld. Nu nog zorgen dat we bestaande systemen en de hiërarchie om zeep gaan helpen. Zorgen dat teams en mensen zelfsturend gaan worden. Zolang we mensen gijzelen in diagnostiek, Functioneringsgesprekken, salarisschalen en functieprofielen, gaat het met ervaringsdeskundigheid helemaal niks worden. Dan is dat delen niet meer dan een wassen neus.
Dan blijft het een kwestie van gedogen en vasthouden aan drang, dwang, controle en beheersing. Dan blijven we mensen met trauma’s opzadelen. Oogluikend toestaan dat mensen zich uitspreken en toch gewoon doorgaan met wat je doet. Onderzoek heeft uitgewezen dat het niet de methodiek is die mensen vooruit helpt, maar de persoonlijke relatie met een hulpverlener. In de eerste vijf minuten van het contact met een hulpverlener wordt de blauwdruk gemaakt voor het verdere verloop van een behandeling.
Wie is hier nu eigenlijk gek is een prachtige vraag. Wie is hier nu eigenlijk verantwoordelijk is een betere vraag. “You can’t put the toothpaste back in the tube”. Gedane zaken nemen geen keer en uiteindelijk kun je enkel jezelf verwijten maken als je de dingen en het leven voorbij hebt laten gaan zonder echt deel te nemen. Als je een leven lang slechts toeschouwer bent geweest, zonder echt een verschil te maken.
Dus hulpverleners: Gun jezelf een betekenisvol gesprek en haak aan bij iemand met een rafelrandje. Schizofrenie bestaat niet. Sluit vriendschappen. Wees nieuwsgierig. Bedenk je eigen quote. Corrigeer je manager. Doe eens gek. “I am as crazy as you are, but I never got caught.” We hebben simpelweg allemaal wel wat. Delen is helen.
