Mensen die ‘geven’ leven langer

Fifthteen Minutes of Fame

Per Arne was nerveus en dat is voorstelbaar. Hij was lange tijd dakloos en verslaafd geweest. Als je dan gevraagd wordt om voor een gezelschap van 470 overwegend hulpverlenende mensen te vertellen hoe je dat allemaal overwonnen hebt, dan slaap je elke nacht een paar uurtjes minder. Per Arne kreeg van mij 15 van de mij beschikbare 50 minuten voor onze presentatie op een Housing First Conferentie in Bergen, Noorwegen, op 20 april 2015. En dat deed hij fantastisch.

Per Arne en Rodrigo, true friendship

Ik ontmoette hem afgelopen winter, toen ik met twee Housing First teams uit Nijmegen en Arnhem voor een studiereis naar Bergen, Drammen en Oslo reisde. Rodrigo, een naar Noorwegen overgewaaide Chileense psycholoog en lid van het Housing First Team in Drammen, stelde mij in de gelegenheid het huis van Per Arne te bezoeken. Dat huis had hij nog niet zo lang geleden gekocht van het geld dat hij als schadevergoeding van de Noorse overheid had gekregen. Hij was in zijn jeugd in een internaat seksueel misbruikt. Als pleister op de wonde werd hem een bedrag van €180.000 gegund. Dat geld stukgooien aan uiteenlopende soorten drugs was het meest voor de hand liggend.

Overboord met professionele distantie

Per Arne bedacht evenwel dat zoiets zijn spoedige einde zou inluiden. In plaats daarvan toog hij met de pecunia naar het Housing First team met de opdracht van dat geld een huis te kopen. Dat leek hem een gezondere optie en keuze. Dat is wat Housing First, het weggeven van een woning aan mensen die verslaafd en psychotisch zijn, met je doet. Onderzoek heeft uitgewezen dat het niet zozeer een methodiek is die mensen met een psychiatrisch probleem de keuze voor behandeling doet maken, maar de persoonlijke relatie met een hulpverlener. Dus, overboord met professionele distantie. Vriendschap, dat is de inzet en dat is beslissend als mensen besluiten om zich te schikken in een behandeling. Rodrigo heeft dat als geen ander begrepen, wat dan weer volmondig door Per Arne beaamd werd. Zonder hem en Housing First had hij de keuze voor de aankoop van een woning waarschijnlijk niet gemaakt en was hij nu dood geweest.

Bijval

Tijdens de voordracht van Per Arne kon je een speld horen vallen. In Noorwegen is de inclusie van ervaringsdeskundigen in teams van hulpverleners nog geen usance, dus zijn levensverhaal sloeg in als een bom. Noren zijn in het eerste contact bepaald gereserveerd. Het tonen van emoties en kwetsbaarheid zit die mensen zeg maar niet in de genen. Heb je het vertrouwen gewonnen, dan gaat het dak er af. Dan vertellen ze je alles, zoals iedere wereldburger. Er zijn geen oppervlakkige mensen. Dus, het verhaal van Per Arne kwam recht 470 harten binnen. De bijval die wij kregen was overweldigend.

Bed, Bad en Brood en wat een richtlijn zou moeten zijn

Tien jaar geleden kwam ik in New York met Housing First in aanraking. Het gooide mijn werkzame leven totaal overhoop en daarmee mijn persoonlijke leven. Ik ben er nooit meer van hersteld. Housing First heeft over de hele wereld een slagingspercentage van 85%. Het haalt het beste uit mensen naar boven. Hulpverleners worden er gelukkig van. Mensen die geven leven langer. Ook dat is door onderzoek aangetoond. In deze ‘Bed, Bad en Broodtijden’ zou dat een richtlijn moeten zijn. Per Arne had er graag een treinrit van 8 uur van Oslo naar Bergen voor over. Voor his fifthteen minutes of fame. Een leven op de rails. Door het weggeven van een huis en liefde. It’s as simple as that.